Vajinismus Tedavisi
Vajinismus kadınların yaklaşık %5-7’sini etkileyen bir sorundur. Çok fazla nedeni ve tanısı vardır. Vajinismus sınıflandırması çok çeşitli yerlerde çok farklı şekilde yapılmaktadır. Yaralanma korkusuna refleks olarak korunmak amaçlı istemsiz ve kontrolsüz olarak kasılma olur.
Vajinismus Nedir?
Vajinismus ilişki sırasında cinsel birleşme anı geldiğinde yaşadıkları istemsiz kasılmalar sonucunda penisin vajina içine girememesi veya zorla çok fazla ağrılı ilişki ile sonuçlanan bir cinsel sorundur. Vajeni çevreleyen kasların (özellikle pubococcygeus kası) istemsiz olarak kasılması sonucunda ilişkiye izin vermemesi veya çok zor ve ağrılı olmasıdır. Bu istemsiz kasılmalar kesinlikle kadının kontrolü altında olmayıp sadece vajende değil karın, bacak, bel ve sırt gibi diğer bölgelerde de olur. Kasılmaların şiddeti vajinismusun derecesinin göstergesi olur.Bu kasılmalar ilişki sırasında, pelvik muayenede ve hatta istemli olarak vajen bölgesine dokunmada bile olabilir.
Vajinismusta başta vajina etrafında olmak üzere tüm vücutta kasılma, endişe , korku, tiksinme, panik olur. Hasta bacaklarının açılmasını engelleyecek boyutlarda sıkıca kapatır ve kesinlikle ilişki pozisyonu alamaz.Canım acıyacak, ağrı olacak düşüncesi, bilinçdışından köken alan vajinal bir refleks sistemini harekete geçirir ve kontrolü ele alır. Vajinismusta cinsel ilişki sırasında ağrı olması da şart değildir. Bazı hastalar penisin ucunun girmesine izin verebilirken bazı hastalar o safhaya bile gelememektedir. Vajinismus kişinin ilişki sırasında kendisini kasması kendisini tehlikeden koruma için oluşan reflekstir. Penisin vajinaya girme anında kişi kendisini istemsiz bir şekilde refleks olarak kasmaktadır.
Vajinismus Belirtileri
Cinsel ilişki anında kadın panik atak benzeri bir durum yaşar. Eşini iter, endişe, korku ve kaygı içindedir.Kişi zamanla olumsuz düşüncelerle yaşamaya başlar, genellikle uzun süren vakalarda depresyon eşlik eder. Vajinismus şikayeti olan kadın zamanla ‘’herkesin rahatlıkla yaptığı şeyi ben neden yapamıyorum’’ ve ‘‘kocama haksızlık ediyorum’’ şeklinde suçluluk, kendinden nefret etme, hayal kırıklığı, aile büyüklerinin çocuk konusundaki beklentileri nedeniyle korku, normal bir cinsel hayat beklentisi ile oluşan umutsuzluk, hiç kimseye söyleyememe ve rezil olma duyguları ve depresyon ortaya çıkar.
Bunların sonucunda da vajinismus sorununun nedeni ile ilgili
Kızlık zarım çok kalın
Vajinam çok küçük ve dar
Vajinamın girişinde bir engel, bir duvar var şeklinde savunma geliştirirler
Vajinismus problemi yaşayan çiftler problemi kimseye anlatamazlar bu yüzden uzman yardımı almakta çok geç kalırlar
İlk Gecede Ağrı ve Kanama
Yeterli ön sevişme ile vajinada sağlanan sulanma yeterli ise, eşlerin doğru zaman ve doğru yerde ise (kapıda kanlı çarşafı görmeyi bekleyenler yoksa yada kalabalık yaşayan aileler gibi ) ilk gece cinsel ilişkide hiçbir ağrı, acı olmaz. Kanama kızlık zarının yapısına göre hiç olmayabilir veya olabilir.
İlk İlişkide Ağrı Olmasının Nedenleri
İlk ilişkide aşırı ruhsal gerginlik Korku gerginlik yaratır.Sinirsel gerginlik kaslarda gerilmeye yol açar.Vajina kaslarında kasılır, penisin vajene girmesi zorlaşır, ilişki bir mücadeleye döner. Zorladıkça kasılma artar ve ağrı oluşur.
İlk ilişkide vajinanın kuru olması Cinsel uyarılma vajeni sulandırır. Uyarılma olmadan ilişki kurmaya çalışmak ağrıya neden olur.Gerginlik vajinanın kurumasına neden olur. İlk ilişkide sıyrık ve zedelenmeler İlk ilişkideki zorlamalar vajen girişinde sıyrıklara neden olabilir.Sonraki ilişkilerde bu zedelenmeler ağrıya neden olur.Kasların zorlanması kas yırtıklarına neden olabilir.İdrar yapılan yer vajinaya yakın olduğundan yanlışlıkla buraya yapılan zorlu sürtünmeler idrar yaparken ağrılara neden olabilir
Vajinismus Nedenleri
Vajinismus nedenleri , fiziksel ve/veya fiziksel olmayan (psikolojik) nedenler sonucunda oluşan veya hiçbir nedene bağlı olmayan bir durumdur. Çoğu kadın için vajinismus ilk ilişki denemesinde açıklanamayan kasılma, ağrı ve penisin giriş problemleri olarak ortaya çıkan sürprizdir. Ağrı sonucunda vajen etrafındaki kaslarda (pubococcygeus kası) kasılma başlar. Bu bilinçli ve istemli olmadığından kadın için bile çok şaşırtıcıdır. Genellikle vajinismus temelinde ağrıyı tetikleyen psikolojik ve fiziksel sebep birlikte bulunur. Ağrı duyacağı hissine kapılan vücut reaksiyon vererek otomatik olarak vajen kaslarını kasarak kendini korumaya alır. İlişki rahatsızlık verici ve ağrılı oldukça kasılmanın şiddeti de artar ve durum kısır döngüye (ağrı döngüsü) neden olur.
Vajinismus’un Fiziksel Olmayan (Psikolojik) Sebepleri
Korku:
İlişkide ağrı beklentisi veya korkusu, pelvik yaralanmayı takiben tamamen iyileşmeme korkusu, doku travma (yırtılma) korkusu, gebe kalma korkusu, kızlık zarını korunması ile ilgili (bekaretle ilgili) mesajlar ve korkular, vajinanın normalden dar ve küçük olduğu, penisin girmesinin imkansız olduğu düşüncesi bulunmaktadır.
Anksiyete Stres:
Genel anksiyete, performans baskısı, daha önceki kötü seks deneyimi, sekse karşı duygusal travma, sağlıksız seksüel duygu,
Partner Sorunu:
Kötü davranış, duygusal ayrışma, değersizlik hissi, güvensizlik, kontrol kaybı
Travmatik Olaylar:
Duygusal ve seksüel eski kötü olaylar yaşama veya tanıklık, bastırılmış hatıralar, pornografik film izleyip tiksinme, anne babanın cinsel ilişkisine şahit olma
Çocukluk Deneyimleri:
Katı anne baba, dinsel baskı ( seks kötüdür), ebeveynlerden birisinin baskıcı yaklaşımı,seksüel imaj zedelenmesi, yetersiz seks eğitimi, iç disiplinin fazla gelişmiş olması,
Sebep Olmadan:
Bazen fiziksel veya fiziksel olmayan herhangi bir sebep bulunamayabilir
Vajinismus’un Fiziksel Sebepleri
Tıbbi Sebepler:
İlişkide ağrı beklentisi veya korkusu, pelvik yaralanmayı takiben tamamen iyileşmeme korkusu, doku travma (yırtılma) korkusu, gebe kalma korkusu, kızlık zarını korunması ile ilgili (bekaretle ilgili) mesajlar ve korkular, vajinanın normalden dar ve küçük olduğu, penisin girmesinin imkansız olduğu düşüncesi bulunmaktadır.
Doğum:
Genel anksiyete, performans baskısı, daha önceki kötü seks deneyimi, sekse karşı duygusal travma, sağlıksız seksüel duygu,
Yaşa Bağlı Değişkenler:
Kötü davranış, duygusal ayrışma, değersizlik hissi, güvensizlik, kontrol kaybı
Geçici Rahatsızlıklar:
Duygusal ve seksüel eski kötü olaylar yaşama veya tanıklık, bastırılmış hatıralar, pornografik film izleyip tiksinme, anne babanın cinsel ilişkisine şahit olma
Pelvik Yaralanma:
Katı anne baba, dinsel baskı ( seks kötüdür), ebeveynlerden birisinin baskıcı yaklaşımı,seksüel imaj zedelenmesi, yetersiz seks eğitimi, iç disiplinin fazla gelişmiş olması,
Suistimal:
Bazen fiziksel veya fiziksel olmayan herhangi bir sebep bulunamayabilir
İlaç:
Bazen fiziksel veya fiziksel olmayan herhangi bir sebep bulunamayabilir
Yapısal Nedenler:
Bazen fiziksel veya fiziksel olmayan herhangi bir sebep bulunamayabilir
Vajinismus ister yetersiz uyarılmaya bağlı olarak vajen ıslaklığının yeterli olmaması isterse de psikolojik nedenlerden dolayı bir kez tetiklendikten sonra tekrar tekrar oluşması hiçbir zaman kadının suçu değildir. Başlangıçta kadın bilinçli olarak vücudu kasıp sonra istese de bu kasılmayı durduramaz. İlk önceleri seksüel arzusu olan kadın bile ağrı ve başarısızlık korkusu nedeniyle istek kaybına uğrayacaktır.
Vajinismus Tanısı
Vajinismus'a Hızlı Tanı Koyma
Penisin vajene zor girmesi veya hiç girememesi
Pelvik problem, cerrahi veya tıbi tedavi sonrası ilişkide ağrı olması
Doğumdan sonra ilişkide ağrı olması
Hiçbir fiziksel sebep olmadan ilşkide kasılma ve ağrı olması
Ağrı ve başarısızlıktan dolayı seksten kaçma
Vajinismus tanısı için kesin tıbbi tetkikler yoktur. Vajinismus nedenini tespit etmek için yapısal sorunların olup olmadığını öğrenmede jinekolojik muayene çok önemlidir. Fiziksel sebepleri tespit etmek vajinismus tanısını koymada çok önemlidir. Vajinismus’a tanı koyarken tıbbi ve seksüel özgeçmiş önemlidir. Seksüel sorunlarla ilgili konuşmak oldukça zor olabilir. Utanma, sıkılma ve anksiyete sıklıkla rastlanır. Doktoru ile uygun ve rahat bir ortamla tam olarak iletişime geçme tanıyı koymada ve tedavide oldukça faydalıdır. Tıbbi bir problem varsa ve bunu tespit etmek kadının kendine güvenini arttıracaktır ve tedavi çok daha kolay olacaktır.
Vajinismus
Vajinismus tedavi edilmeyi istemek şartı ile kesinlikle tedavi edilebilen bir hastalıktır. Tedavide öncelik kesin sonuç alınıp alınamayacağıdır. Tedavi süresi hastadan hastaya değişmektedir. Sadece kadının kendi ile ilişkili değil, çiftleri ilgilendiren bir problemdir ve çözümünü de partnerler birlikte aramalıdır Vajinismus, ülkemizde her 10 kadından birinde görülen yaygın bir cinsel hastalıktır. Bu kadar yaygın ve kendiliğinden çözülmesi pek de mümkün olmayan bu hastalıkta, pek çok çift tarafından kendiliğinden geçmesi beklendiği için tedaviye geç başlanır. Unutulmaması gereken şudur ki, vajinismus basit bir korku değil, gerçek bir hastalıktır ve tedavi edilmelidir. Tedavi sürecini etkilememek için seans başına ücret yerine tedavi ücreti almak sonuca ulaşmak için daha iyidir. Hastanın kaç seans geleceğini düşünmek yerine tedaviye nasıl uyum sağlayacağını düşünmesi gerekir. Tedavide önemli olan doktorun kişiye özel yaklaşımı ve tecrübesi ile hastamızın gerçekten tedavi olmayı istemesidir. Bu iki şart yerine gelince uygun, sağlıklı bir ortamda ilaç ve cerrahi yöntem kullanmadan kliniğimizde kesin sonuç alınmaktadır.
Vajinismus Gebelik ve Doğum
İlişki olmadan mümkün değil gibi görünse de, spermlerin hareket kabiliyetinden dolayı vajen girişine dökülen spermler sayesinde gebelik oluşabilir. Bazı jinekologlar normal doğum yaptırılarak vajinismusun kendiliğinden çözüleceğini düşünmektedir. Gebe normal doğum yapsa dahi vajinismus genellikle devam eder , altta yatan neden çözülmedikçe problem sonlanmayacaktır. Tedavi sonrası çiftlerin çocuk sahibi olmak için acele etmeyip birkaç ay korunmaları cinsel hayatları için daha olumlu olacaktır. Buna rağmen vajinismus tedavisi gören pek çok çift çocuk konusunda acele ederek uzun süre bekledikleri için veya aile büyüklerinin baskıları nedeniyle erken dönemde hamile kalmaktadırlar. Tedavi sonrası hamile olan kadınların gebelik takipleri normal gebelik olarak değerlendirilip yapılmalıdır. Gebelik sürecinde erken doğum, düşük risklerinin olması gibi durumlarda cinsel hayat aynen devam edebilir ve herhangi bir kısıtlamaya gerek yoktur. Vajinismus tedavisi sonrası hamile kalan bir bayanın sezaryen olmasını gerektirecek bir durum yoksa normal doğum yapmasında hiç bir sakınca bulunmamaktadır. Ancak normal doğumla ilgili bir korku oluşmuşsa sezaryen ile doğum yapılmalıdır.
Vajinismus Tedavisi Merkezi
Vajinismus tedavisi, hastanın istemesi sonucunda yüzde yüz başarılı olunan bir hastalıktır. Tedavide hastanın hekimine güvenmesi başarının en önemli adımıdır. Başarılı vajinismus tedavisinde fiziksel bir sebep yoksa ilaç, cerrahi, hipnoz veya girişimsel tekniklere kesinlikle ihtiyaç yoktur. Etkili tedavi; pelvik taban kasları kontrolü, genişletme eğitimi, ağrı azaltma teknikleri ve kadındaki duygusal problemlerin çözümü ile olur. Karşılıklı güven oluştuktan sonra tedavide ilk basamak eşle birlikte jinekolojik muayenedir. Tedavi vajinismus şiddetine ve kişinin tedavi olma isteğine göre jinekolog ile hasta arasında iyi bir iletişim ve güvenden sonra bir iki gün ile bir hafta arasında yapılır. Yani vajinismus kesin tedavi edilen bir hastalıktır. Tedavi olmaya karar vermek bile çok önemli bir adımdır.
Vajinismus Türleri
Primer Vajinismus
Hiç cinsel ilişki deneyimi olmayıp ilk denemede vajinismus olan.
Sekonder Vajinismus
Sağlıklı bir cinsel hayatı varken herhangi bir sebepten dolayı oluşan vajinismustur. Vajinismusta problem % 90 oranında psikolojik nedenlere, % 10 oranında ise yapısal nedenlere (doğuştan gelen veya sonradan kazanılan yapısal problemlere) bağlıdır. Vajinismus çok büyük sıklıkta bir bilinçaltı problemidir.Çoğunlukla vajinismusa neden olarak geçmişte yaşanmış kötü cinsel tecrübeler veya bilinç altına yerleşmiş abartılı korkular vardır.
Vajinismus Sorunu Olan Çiftler Ne Zaman Yardım Alınmalıdır?
CİSED'e göre ilk gece ve sonrasında birleşme yaşayamayan çiftler en fazla 1 hafta kadar bekleyip sorunu kendi başlarına çözemiyorlarsa profesyonel yardım almalıdırlar. Cinsel ilişkiye giremeyecek kadın yoktur.